De kunst van het uitstellen...

Er zijn genoeg momenten te bedenken voor mezelf dat ik iets in mijn leven niet wou doen. Dingen die ik ontweken heb, beslissingen niet heb genomen of zelfs problemen zo lang voor me uitgeschoven dat ze zichzelf hebben opgelost. Er zijn nog veel meer momenten geweest dat ik oprecht zaken vergat.

Sinds mijn diagnose ben ik veel naar mezelf en anderen gaan kijken. Zelfstudie, maar dan in een letterlijke betekenis van het woord. Daarbij vergelijk ik vaak gedrag. Niet alleen van mezelf naar anderen, of van anderen naar mij, maar ook zeker verschil in gedrag van mezelf. Hoe kun je leren omgaan met jezelf als ik niet weet wat je doet. Van mijn uitstel gedrag weet ik al lang, het is niet nieuw voor me. Is het een mooie kant? Zeker niet, er komen genoeg problemen van om te zeggen dat het een schadelijke eigenschap is…

Van uitstel…

Als ik iets goed kan, is het uitstellen. Hoe vaak ik mezelf voor hou “Dat doe ik morgen wel” of dergelijke excuses heeft echter wel een bron heb ik gemerkt. Als het goed met me gaat, pak ik zaken meteen aan. Geen uitstel, tenzij het nodig is uiteraard, maar anders doe ik dingen liever zo snel mogelijk. Dan is het maar uit de weg en kan ik verder met mijn leven. Maar op dagen dat ik het moeilijker heb, begint het uitstellen. Dit zijn vaak eerst de kleine dingen, een bord naar de keuken brengen bijvoorbeeld. Dat zou ik eerst meteen doen, maar hoe slechter ik me voel, hoe langer dit uitgesteld word.

Er bestaat een Spaans gezegde; “Morgen is de drukste dag van de week!” en ik denk dat die erg toepasselijk is voor mij als minder goed met me gaat. Ik stel veel zaken dan uit zo lang als ik er mee weg kan komen. Er zijn momenten dat je “gedwongen” word om iets aan te pakken. Zoals de afwas bijvoorbeeld of het buiten zetten van de vuilnis. Dat zijn zaken die je maar een bepaalde tijd kan uitstellen.

Zelf ben ik gaan nadenken waarom ik soms zo veel uitstel. Waarom doe ik dat? Wat is de achterliggende reden? Want de excuses die ik heb, kan ik als ik me goed voel niet recht praten. Uiteraard zijn er momenten waarop ik, in mijn ogen, wel recht heb op uitstel. Als ik ziek ben of als ik moe ben na een lange dag. Dat zou echter wel betekenen dat ik de taak de dag er na wel kan doen. Toch stel ik het dan soms alsnog uit.

Als het niet zo goed gaat

Na wat zelfreflectie en nadenken, heb ik gemerkt dat het uitstellen erger wordt als ik me niet goed voel. Het is voor mij is dus een signaal dat het niet goed gaat. Het is dan voor mij zaak om er achter te komen waarom het niet goed gaat. Voel ik me moe? Is er iets vervelends gebeurd? Hoe is het met mijn structuur? Waarom stel ik dingen uit die moeten gebeuren?

Al deze vragen komen in me op en nu probeer ik mezelf uit te dagen. Want ondanks dat het niet zo lekker gaat, moeten dingen wel door blijven gaan. Het uitstel gedrag duidt bij mij er soms op dat mijn structuur weg is. Te laat naar bed gaan, te laat opstaan, vergeten te eten of te drinken enzovoorts. Het zijn allemaal tekenen aan de muur dat ik in een minder goed humeur ben.

Misschien klinkt dit voor mensen vreemd, maar ik heb dit soort signalen nodig om te weten hoe het met me gaat. Als iemand me vraagt hoe het gaat, is het reflex antwoord vaak “goed”. Dit antwoord is dan niet over nagedacht. Ik probeer een pas op de plaats te maken, en echt aan mezelf te vragen hoe het gaat. En dan niet meteen antwoorden, maar eerst nadenken over de afgelopen uren en denken hoe het gaat. Zijn er zaken waar ik mee worstel? Heb ik nog iets te doen, wat ik uitstel? Welke gedachten spelen door mijn hoofd en waarom? Ik moet echt bewust stilstaan bij mezelf en antwoord geven op deze vragen. Dan kan ik een echt antwoord geven op de vraag “Hoe gaat het?”

Proberen om het beter te doen

Kijk, ik weet van mezelf dat ik goed ben in uitstellen. Het is een eigenschap die vooral naar voren komt als ik niet lekker in mijn vel zit. Als ik aan mezelf of aan andere merk dat ik (veel) uitstel gedrag vertoon, wordt het tijd om uit te zoeken wat ik kan doen om me beter te voelen. Deels zit dit in dingen doen die ik leuk vind. Het gevaar is dat die manier ook een manier van uitstellen kan zijn. Waarom zou ik ophouden met iets waar ik me beter door voel?

Maar een groter, achterliggend, probleem is de structuur. Als ik mijn structuur begin te verliezen, stel ik ook meer uit. Voor mij is het dan het belangrijkst om mijn structuur te herpakken. Dit betekend soms ook dat ik mezelf een schop onder mijn kont moet geven en een taak doen die nodig is. Of dingen moet laten die me plezier geven, om te zorgen dat ik op tijd ga slapen.

Dit lukt niet altijd, maar de eerste stap is gezet. Het herkennen van het probleem is die stap, want dan kan ik aan de slag gaan met een oplossing. Of in ieder geval, het beperken van het probleem. Nu ben ik druk bezig met het zoeken en proberen van oplossingen. Kijken wat werkt voor mij en wat niet werkt. Aftasten wanneer ik mezelf rust en liefde moet tonen, en wanneer ik de “strenge ouder” voor mezelf moet zijn en een mezelf een schop onder de kont moet geven.

Het is een hele kunst, en ik ben druk om dit te leren. Dus ga ik vandaag me zetten tot de taken die ik heb uitgesteld en probeer er tenminste 1 af te ronden. Waarschijnlijk meerdere. Ik weet dat het me beter laat voelen zodra ik die gedaan heb. Ook al voelt het nog als een hele opgave.

Hebben jullie tips of trucs? Wat werkt voor jullie om dingen gedaan te krijgen? Hoe zorg je er voor dat je structuur gehandhaafd blijft? Ik ben benieuwd! Laat met me weten en misschien leren we van elkaar.