Hoe blijf je positief als dingen niet gaan zoals je zou willen?
Het leven loopt vaak anders dan je gepland hebt. Dit gebeurd ons allemaal en kan soms heel vervelend zijn. Planningen worden doorbroken en afspraken gaan niet door. Zeker in deze tijd met alle maatregelen rond COVID-19. Zeker als je veel behoefte hebt aan duidelijkheid en structuur kan het dan moeilijk zijn om positief te blijven denken.
Volgens mij is het erg belangrijk om realistisch te blijven kijken naar de situatie waarin je zit. Dit is niet voor iedereen even makkelijk om te doen, maar ik ben nu eenmaal iemand die meer met logisch denken heeft dan met emotioneel denken. Dat maakt ook dat ik het soms moeilijk vind om met emoties om te gaan, maar ik vind steeds beter mijn weg hierin.
Zelf heb ik een soort stappenplan die ik volg om met dingen om te gaan die niet zo lopen als ik zou willen;
- Mijn uitgangspunt bij veel wat ik doe, is dat ik er gelukkig van wil worden. Me zorgen maken, boos worden of verdriet hebben maken me niet gelukkig. Deze gevoelens zijn voor mij een teken dat ik iets moet doen om me weer blij te voelen. Deze gedachte probeer ik altijd vast te houden (met wisselend succes).
- Probeer te realiseren dat de emoties die dit oproept er mogen zijn en geuit mogen worden. Dit doe ik door het bijvoorbeeld van me af te schrijven.
- Als ik sterke emoties voel, die mijn beoordelingsvermogen beïnvloeden, probeer ik afstand te nemen van de situatie. Bijvoorbeeld door letterlijk even weg te lopen. Even een blokje om, of even een spel spelen, of muziek luisteren die me kalmeert.
- Als ik kalm(er) ben, probeer ik te bekijken wat mijn opties zijn voor de situatie. Deze stap is moeilijk soms om alleen te doen. Zelf bespreek ik situaties met mijn begeleiding of met vertrouwde vrienden en/of familie. Ik leg uit wat de situatie is, wat ik verwachtte van de situatie, wat er daadwerkelijk gebeurd is en welke opties ik zelf zie.
- Als er geen opties zijn voor mij zelf om actie te ondernemen, bijvoorbeeld dat er een afspraak is afgezegd die ik graag had willen laten doorgaan, probeer ik het los te laten. Dit is iets wat je, in mijn ogen, kunt leren. Balen dat een afspraak niet doorgaat mag best, maar het moet je niet ongelukkig maken (zie punt 0)
- Als er wel iets is wat ik kan doen, bijvoorbeeld een nieuwe afspraak maken meteen, probeer ik dit zo snel mogelijk te doen. Het doet me goed voelen dat ik iets gedaan heb om de tegenslag om te zetten naar een positieve kant (ik heb zelf een nieuwe afspraak gemaakt!)
Kort gezegd, probeer altijd een tegenslag om te zetten naar een positieve actie voor jezelf. En wees ook zo aardig voor jezelf om het te zien als iets goeds hoe je omgaat met de tegenslag.
Hoe kun je positief blijven als je er steeds achter komt dat de kloof tussen kunnen en aan kunnen zo groot is?
Deze vraag is wat lastiger. De kloof tussen kunnen en aan kunnen is iets waarmee ik zelf ook nog worstel. Zo wil ik bijvoorbeeld graag mensen helpen. In het verleden cijferde ik mezelf daarvoor nog al eens weg. Mijn eigen behoeftes zette ik aan de kant en hielp iemand anders. Vervolgens deed ik dit net zo lang tot het niet meer ging en ik “in eens” voor mezelf koos en dit op een onbeholpen manier deed.
Niet de beste manier om met te gaan met je problemen. Wat ik zelf geleerd heb, is om goed uit te zoeken waar je grenzen liggen. En deze ook te respecteren tijdens dit leerproces. Het is niet makkelijk om er achter te komen dat je sommige dingen, die andere mensen zonder problemen (lijken te) doen, niet aan kunt. Voor mij zijn dat sociale interacties in het algemeen bijvoorbeeld. Deze kosten me (veel) meer energie dan andere mensen. En hoeveel extra energie varieert van dag tot dag. Maar sinds ik dit heb ontdekt, ben ik ook op zoek gegaan naar manieren om hier beter mee om te gaan.
Maar om positief te blijven als je deze kloof voor het eerst ontdekt is vaak een hele opgave. Zelf heb ik geleerd dat het beter voor je is om te accepteren wat je grenzen zijn en ze proberen te verleggen als je daar moeite voor wilt doen. Het verleggen van grenzen is tenslotte een opgave die de moeite waard kan zijn. Maar dan moet je wel de noodzaak ervan in zien voor jezelf. Als je er niet achter staat om de grens te verleggen, gaat het waarschijnlijk ook niet gebeuren.
Maar om positief te blijven wanneer je merkt dat je bepaalde dingen wel wilt kunnen, maar niet aan kan, kun je beter kijken naar de dingen die je wel kunt. Bijvoorbeeld een telefoongesprek voeren is je te moeilijk of vervelend, daarin tegen kun je je wel heel goed uitdrukken in een brief of email. Kijk dan niet naar het feit dat telefoongesprekken niet je ding zijn, maar focus op het feit dat je emails heel goed zijn!
Door je te focussen op je krachten en niet je zwaktes, ga je ook positiever denken over jezelf.
Hoe kun je positief blijven als, accepteren nog niet lukt?
Als je jezelf niet kunt accepteren, moet je je afvragen hoe iemand anders je kan accepteren zoals je bent. Dit klinkt misschien hard, maar het begint echt bij jezelf. Autisme maakt onderdeel van je uit, net zo zeer als je hart, je longen en je geweten. Het zal nooit verdwijnen. Maar je kunt wel leren wat autisme voor jou betekend. En dan niet kijken naar andere mensen, maar alleen naar jezelf. Wat betekend autisme nu voor jou? Wat zijn de zwakke kanten van jezelf? En wat zijn de sterke kanten?
Dit zijn allemaal vragen die soms confronterend kunnen zijn. Maar ze helpen je een beeld van jezelf te vormen door je eigen ogen. De bedoeling achter deze vragen is om te kijken waar je nog kunt groeien (je zwakke kanten) en waarmee je dat misschien zou kunnen doen (je sterke kanten).
Ooit heb ik de uitspraak gehoord: “Groeien doet pijn”. En ik heb uit ervaring geleerd dat dat waar is. Groeien is moeilijk en pijnlijk soms. Maar als je de groeipijnen eenmaal hebt gehad, gaat het steeds een beetje makkelijker.
Onzekere valkuil
Er zijn genoeg mensen op deze wereld die onzeker zijn over zichzelf. Niet zo raar dat dit bij autisten ook veel voorkomt. Het kan zo zijn dat je, zoals ik, jaren lang niet geweten hebt dat je autistisch bent. Dat brengt veel onzekerheid met zich mee. Ik heb hierdoor jaren gedacht dat ik een normaal mens was, die slecht was in heel veel dingen. Mijn zelfbeeld was daardoor bijna niet bestaand.
Nu ik weet dat ik autistisch ben, neemt dat voor mij een groot deel van de onzekerheid weg. Ik ben wie ik ben. Ik ben vader, man, vriend, autist, familielid en blogger. Autisme maakt mij wie ik ben. Autisme is een deel van mijn wezen. Nu ik weet wat mijn zwakkere punten zijn, kan ik daar aan werken (aan de delen die ik het waard vind) of ze beter verklaren aan mijn omgeving (omdat ze niet gaan veranderen).
Daarmee is mijn blik op de wereld een stuk positiever geworden dan dat ze was.